Czyli jak wyglądała przysięga małżeństwa w Kadłubie 1793 roku.
Archiwum w Opolu skrywa ogrom nieodkrytych tajemnic. Podczas moich poszukiwań materiałów do publikacji o historii Spóroka, kolonii założonej w roku 1773, natknęłam się na protokół sporządzony przez kadłubskiego sołtysa w roku 1793. A tam przysięga małżeńska między panną z Kadłuba a kawalerem ze Spóroka o treści, która dziś dla nas wydaje się śmieszna, a kiedyś była po prostu praktyczna. Młoda ustala w jej treści podział majątku na wypadek śmierci któregoś z nich. Oto treść:
Akta Kadłuba należącego do hrabiego von Tenczina
dnia 29 października 1793
Stawili się przed tutejszym (w Kadłubie) sądem wiejskim kawaler Carl ślubny syn Ignatza Weissa (kolonisty z zagrody numer 11) z kolonii Carmerau (Spórok) jak też panna Marina ślubna córka Walka Klitza[Klyszcza] wolnego kmiota z Kadłuba należącego do hrabiego von Tenczina i zgłosili, że złożyli przysięgę małżeńską, jak poniżej:
Carl Weiss przysięga swojej małżonce całą swoją miłość i wierność aż do końca swojego życia, a gdyby przed jednym rokiem i jednym dniem zmarł, zapisuje jej całe swoje szaty ślubne i całe gospodarstwo (zagroda kolonisty numer 11 w Spóroku Królewskim, patrz mapa).
Panna młoda także przysięga miłość i wierność aż do śmierci, a w przypadku zgonu przed jednym rokiem i jednym dniem bez urodzenia dziedzica, zapisuje w spadku mężowi także szaty ślubne oraz swój udział dziedziczny w gospodarstwie ojca, czyli 3 florenów, 2 krowy i pierzyny.
Powyższe ślubowanie atestują: para młoda Carl Weiss i Marina Klitzin, sołtys Kadłuba Micholl Kalka, świadkowie Jasch Prweith i Barteg Sprantzel. Obok sołtys stawia ówczesną pieczęć Kadłuba, z grabiami i młotami w środku. Młoty, bo w Kadłubie działała wtedy huta z wysokim piecem, fryszerkami i młotownią.
Wszyscy podpisują się trzema krzyżykami, bo jeszcze nie potrafią pisać. Może ich dzieci potrafią już, bo szkoła w Kadłubie powstaje dopiero w 1804.
p.s.
Skryba spisujący oświadczenie miał widoczny problem z zapisywaniem śląskich miejscowości i nazwisk. Kadlub zapisał fonetycznie jako Kattlub, a także pomylił nazwisko panny młodej. Proboszcz z Rozmierzy we wpisie w księdze ślubów zapisał je poprawnie.
Na zdjęciu wpis w księdze ślubów z 17 listopada 1793: Carl Weiss bierze ślub z Marią Kleszcz córką Valentina Kleszcz
p.p.s.
Marianna Weiß umiera dwa lata później, 3 kwietnia 1795 podczas porodu.
Carl żeni się ponownie już 5 lipca 1795 z Marią Kollotzieczick z młyna na Barwinku.
Ania Mrohs
Transkrypcja za pomocą sztucznej inteligencji https://lite.transkribus.eu
Actum Kattlub Graff von Tencina gehörig
Den 29ten October 1793.
Erschienen vor hiesigen Dorff Ge¬
richte der Junggessele Carl
Eheleiblicher Sohn des Ignatz Weiss
von der Collonie Carmerau,
Wie auch die Jungfer Marina
Eheleibliche Tochter des Walleg
Klitz Frey Bauer aus
Kattlub Graff von Tencina
Gehörig und zeigten an das sie
einander die Ehliche treu an
gelobet hätten; und zwar wie
hier folget.
Es gelobet der Carl Weiss seiner
jetzigen Brauth alle Liebe und treu
bis an sein ende, und ben Er ja
unter Jahr und Tag solte mit
Tode abgehen so vermacht er ihr
seine gantzen Trauungs- Kleider
wie auch die gantze Wirthschaft
des gleichen verspricht auch die
Braudt daß wenn sie unter jahre
und Tag solte ohne Erben mit
Tode abgehen, so vermacht sie
ihrem Mann alle ihren Braudt Kleider
wie auch ihr Erbtheil aus ihres
Vaters Stelle nemlich
30. Floren, und
2. Kühe, wie auch die
Better.
darüber wird von ues Scholtz und Ge¬
richten pflichtmäßig attestiret.
Carl Weiss Bräutigam
Marina Klitzin Brauth.
Micholl Kalka Scholtz
Jasch Prweith Zeuger
Barteg Sprantzel
Kadłub / Kadlub 